Co robić, gdy dziecko boli gardło?

Ból gardła u dzieci

Ból gardła to powszechna dolegliwość zgłaszana przez małe dzieci. Mówią, że czują „drapanie”, „kłucie”, lub twierdzą, że mają trudności z przełykaniem. Natomiast z niemowlętami często poruszamy się po omacku. Nie usłyszymy od niech skargi, możemy się jedynie domyślać, co jest powodem płaczu i rozdrażnienia. Nawet po zajrzeniu do buzi maluszka nie zawsze jesteśmy w stanie stwierdzić z całą pewnością, że cierpi z powodu bólu gardła. Tym bardziej, że jego przyczyny mogą być bardzo różne – od infekcji po uraz mechaniczny i każdy przypadek wymaga inne postępowania. Czasami można pomóc dziecku naturalnymi metodami, a innym razem należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza. Bywa, że ból gardła mija samoistnie, ale w niektórych przypadkach może być pierwszym objawem rozwijającej się choroby, wymagającej przeprowadzenia dodatkowych badań.

Przyczyny, objawy i leczenie bólu gardła u dzieci

Niedojrzałość układu odpornościowego – organizm małego dziecka nie wie jeszcze jak poradzić sobie z atakującymi go bakteriami i wirusami, dlatego jest podatny na infekcje przez nie wywołane. Ryzyko zwiększa się, gdy wystawiamy malucha na działanie szkodliwych czynników wysuszających i drażniących błonę śluzową jamy ustnej i gardła, np. klimatyzacji i dymu papierosowego.

Infekcje wirusowe – dzieci najczęściej chorują na wirusowe zapalenie gardła, rozwijające się podczas przeziębienia o łagodnym przebiegu. Towarzyszący mu katar powoduje, że maluch zamiast przez nos (który filtruje powietrze i ogranicza wnikanie drobnoustrojów), oddycha przez usta. A stąd już prosta droga do zainfekowania błony śluzowej gardła przez chorobotwórcze wirusy. Do zapalenia gardła dochodzi najczęściej w okresie przeziębienia i grypy (jesień-zima), jak również wczesną wiosną. Niekorzystna pogoda, przemoczenie czy przemarznięcie dziecka, osłabia niedojrzały układ odpornościowy, który staje się bardziej podatny na wirusy. Do zarażenia dochodzi drogą kropelkową, np. gdy maluch bawi się z innymi dziećmi, które kaszlą i kichają. Dlatego infekcje te zwykle dotyczą przedszkolaków i uczniów, które mają kontakt z zarażonymi rówieśnikami.

- ból gardła (kłucie, drapanie, pieczenie)

- dyskomfort podczas przełykania, picia i jedzenia (maluch ma wyraźnie osłabiony apetyt)

- zaczerwienione gardło

- suchy kaszel

- podwyższona temperatura do 38°C

          Co robić:

 

Infekcje bakteryjne – zwykle są następstwem infekcji wirusowej. Wysuszona i podrażniona śluzówka staje się podatna na bakterie paciorkowca, wywołujące ból gardła. Do najpoważniejszych infekcji bakteryjnych należy angina, którą powodują najczęściej paciorkowce, stosunkowo rzadziej gronkowiec i dwoinka zapalenia płuc. Bakterie te bytują w jamie ustnej, nosie i gardle, i wskutek osłabienia układu odpornościowego, może dojść do samozakażenia organizmu. Choroba ta przenosi się również drogą kropelkową, więc maluch może zarazić się nią od innych dzieci. Jej przebieg jest znacznie poważniejszy niż w  infekcjach wirusowych.

- gorączka pow. 39°C

- bóle mięśni i głowy

- nasilający się ból gardła, utrudniający mówienie i przełykanie

- powiększenie węzłów chłonnych podżuchwowych

- biały nalot na migdałkach (później czopy i czasami owrzodzenia)

- silne zaczerwienie błony śluzowej gardła

Co robić:

Mononukleoza – choroba wirusowa, wymagająca kontaktu z lekarzem i podania leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych, czasami potrzebna jest hospitalizacja i leczenie kortykosteroidami

Opryszczka – wywołuje bolesne nadżerki w jamie ustnej i zmiany w postaci szarego lub żółtawego nalotu, jej objawy można łagodzić za pomocą ibuprofenu (po konsultacji z lekarzem)

Infekcje grzybicze (pleśniawki) – maluch odczuwa ból i dyskomfort powodujący trudności z jedzeniem, podczas leczenia stosujemy płyny i preparaty antyseptyczne, którymi przemywa się nalot i ranki w jamie ustnej

Urazy gardła - spowodowane np. obecnością ciała obcego, oparzeniem

Choroby przełyku, zaburzenia neurologiczne – dziecko ma trudności z przełykaniem, które określa jako „ból gardła”

Jeśli zauważymy niepokojące objawy, tj.

-płacz

-rozdrażnienie

-brak apetytu

Powinniśmy obejrzeć wnętrze jamy ustnej maluszka, pamiętając o uprzednim dokładnym umyciu rąk. Przy infekcji gardło dziecka będzie zaczerwienione, choć możemy dostrzec inne zmiany, np. pleśniawki lub pęcherzyki. W celu zidentyfikowania problemu najlepiej zasięgnąć porady pediatry. Niemowląt nie leczymy na własną rękę, a podanie jakiegokolwiek leku powinna poprzedzać konsultacja lekarska.

_{Opracowała: Mariola Kolary}