Rozwój dziecka dwuipółletniego

Luty 17, 2022

Dwuipółletnie dziecko uwielbia ruch – biega, poskakuje, jeździ na rowerku biegowym, a być może już umie korzystać z rowerka trójkołowego. Następuje też intensywny rozwój mowy: wiele maluchów w tym wieku sprawnie składa zdania, śpiewa proste piosenki czy recytuje krótkie wierszyki.

Rozwój fizyczny 2,5 latka

Minęło już sporo czasu od chwili, gdy dziecko postawiło pierwsze samodzielne kroki. Aż trudno uwierzyć, że brzdąc, który kilkanaście miesięcy temu chwiał się i tracił równowagę, teraz żwawo biega, podskakuje, wchodzi po schodach bez trzymania się barierki, pewnie wspina się po drabinkach na placu zabaw. Wszędzie go pełno. Nową umiejętnością, którą będzie próbował opanować w najbliższych miesiącach jest stanie na jednej nodze. Umożliwia mu to coraz lepiej rozwinięty zmysł równowagi.

Dziecko zadziwia nie tylko sprawnością ruchową, ale także precyzją, z jaką posługuje się paluszkami i dłońmi. Rozbiera się: zdejmuje buciki, skarpetki, spodnie, bluzę, umie rozpinać suwak. Nieco więcej ćwiczeń wymaga ubieranie się, ale dwuipółletni szkrab potrafi już zwykle założyć skarpetki, buciki (zapina rzepy), spodnie, czapkę, rękawiczki. W tych próbach nie należy go wyręczać czy poganiać – musimy uzbroić się w cierpliwość i pozbyć się nawyku ubierania dziecka, „bo tak będzie szybciej”. Maluch w tym wieku zwykle umie odkręcać pokrywki. Coraz lepiej wyglądają jego rysunki – oprócz jeszcze nieidealnych kółek pojawiają się pionowe i poziome kreski (jeśli wcześniej zademonstrujemy, jak się je rysuje). Nie są to już więc bezładne bazgroły, lecz zamierzone i kontrolowane ruchy ręki. Buduje nie tylko wieże, ale i mostki. Samodzielnie układa proste puzzle.

Rozwój emocjonalno-intelektualny

W rozwoju mowy trwa tzw. okres zdania. I rzeczywiście – dziecko już nie tylko przyswaja kolejne słowa, ale z coraz większą swobodą zaczyna łączyć je w zdania. Na tym etapie różnice między umiejętnościami językowymi poszczególnych maluchów mogą być bardzo widoczne. Podczas gdy jeden brzdąc używa kilkudziesięciu słów i składa 2-3-wyrazowe zdania, inny wypowiada ponad 150 słów, a tworzone przez niego zdania buduje nawet 4-5 wyrazów. Oprócz zdań oznajmiających i rozkazujących występują też zdania pytające, a obok rzeczowników i czasowników pojawia się coraz więcej przymiotników i przysłówków.

Nie należy jednak oczekiwać, że mowa malucha będzie bezbłędna. Może opuszczać sylaby, zniekszałcać głoski, a wielu z nich nie potrafi jeszcze wymawiać, np. „z”, „dz”, „c”, „sz” „r” i wiele innych. Dzieci, które już całkiem sprawnie posługują się mową, mogą już śpiewać proste piosenki czy recytowac krótkie wierszyki, choć nieraz musimy się domyślać, o czym nasz brzdąc śpiewa. Chętnie też opowiadają, co wydarzyło się w ciągu dnia, np. w przedszkolu.

Rozwijają się zdolności matematyczne – maluch może już umieć liczyć do pięciu, oczywiście pod warunkiem, że poświęcaliśmy czas na taką naukę. Ma coraz lepszą pamięć – pamięta m.in. imiona bliskich czy koleżanek i kolegów z placu zabaw, potrafi używać ich w odniesieniu do właściwych osób. Kształtuje się także umiejętność kategoryzacji – umie dobrać do siebie pary przedmiotów, np. według kształtu.

Zmienia się charakter zabawy dziecka z innymi maluchami – zauważa rówieśników i nawiązuje z nimi kontakt, nierzadko dzieci naśladują siebie nawzajem, kiedy np. jedno z nich wdrapuje się na huśtawkę, drugie pędzi, żeby zrobić to samo. W dalszym ciągu niechętnie dzieli się zabawkami. Lubi zwierzęta, choć trzeba zwrócić uwagę na to, jak się z nimi obchodzi. Nie zdaje sobie sprawy z tego, że zbyt mocno tuląc kota, sprawia mu ból – trzeba nauczyć go delikatności i empatii.

Powoli mija najtrudniejszy dla rodziców okres buntu, co nie oznacza jednak, że dziecko będzie posłusznie wykonywało polecenia. Emocją, która dość często może się pojawiać, jest zazdrość, szczególnie jeśli na świat przyszło rodzeństwo. Nierzadko zdarza się, że dziecko „zapomina” dotychczas nabyte umiejętności i próbuje zwrócić na siebie uwagę rodziców, naśladując zachowania niemowlęcia. Dwuipółletni maluch jest wciąż na etapie wstydliwości – w obecności obcych osób może milknąć i chować się za nogami mamy.

Zdrowie

Dziecko w tym wieku ma już zwykle komplet zębów mlecznych. Ważne jest, aby sumiennie o nie dbać. Nawet jeśli pociecha rwie się do samodzielnego szczotkowania, warto wykonywać to za nie, a ewentualnie na zakończenie czyszczenia przekazać dziecku szczoteczkę, aby dokończyło. Maluch nie potrafi jeszcze tak sprawnie się nią posługiwać, aby dokładnie wyszorować wszystkie zęby. Dziecko powinno mieć już za sobą pierwszą kontrolną wizytę u stomatologa, jeśli jednak jeszcze do niej nie doszło – najwyższa pora, żeby nadrobić tę zaległość.

Dwuipółletni szkrab bardzo wolno przybiera na wadze, na pewien czas wskazówka wagi może nawet stanąć w miejscu – jest to normalne w tym wieku, ale oczywiście rozwój dziecka powinien ocenić pediatra. W dalszym ciągu występuje tzw. płaskostopie fizjologiczne.

Maluch w tym wieku powinien już przechodzić „kurs” nauki korzystania z nocnika, choć trzeba się liczyć z niespodziankami i tym, że nie zawsze uda się zdążyć z podstawieniem nocnika. Wiele dzieci potrafi już kontrolować swoje potrzeby i komunikować rodzicowi, że chcą siku. Czasem nawet same szukają nocnika, zdejmują spodnie i siadają. Jeśli nasza pociecha nie kwapi się do nauki, być może chętniej będzie korzystać ze specjalnej nakładki na sedes.

U dwu-, trzyletniego dziecka może pojawić się tzw. jąkanie rozwojowe. Warto skonsultować się z logopedą, jednak zwykle zanika ono samoistnie – ale pod warunkiem, że nie będziemy dziecka poprawiać, krytykować czy przesadnie reagować na błędy w mowie.

Jak się bawić?

Nadal największe zainteresowanie dziecka wzbudzają zabawy ruchowe i plastyczne. Maluch uwielbia biegać, skakać, turlać się i baraszkować z rodzicem na podłodze. Chętnie rysuje, nakleja naklejki, maluje, zwłaszcza palcami. Można zaproponować wspólną zabawę masą solną, wycinanie nożyczkami przeznaczonymi dla dzieci czy robienie ludzików i zwierzątek z kasztanów. Zainteresowanie będą wzbudzać też zabawy polegające na nawlekaniu na sznurek czy włóczkę drobnych elementów – szkrab ma już na tyle sprawne dłonie i palce, że poradzi sobie z takim wyzwaniem. Chętnie układa też kilkuelementowe puzzle, często już bez pomocy rodzica. W dalszym ciągu dużą popularnością cieszą się klocki i książeczki.

Warto dbać o to, aby maluch miał kontakt z innymi dziećmi. Można zapoznać się z ofertą okolicznych teatrów czy klubów dla najmłodszych – wiele z nich oferuje ciekawe warsztaty teatralne, muzyczne czy plastyczne. To doskonała okazja do nawiązania nowych przyjaźni, jak i do rozwoju artystycznego i manualnego naszej pociechy.

Najczęściej popełniane błędy

- Zakładanie chodzącemu dziecku bucików w mieszkaniu – najlepiej, aby chodził boso bądź w samych skarpetkach (jeśli podłoga jest śliska, przydadzą się skarpetki antypoślizgowe, a jeśli w mieszkaniu jest chłodno, zamiast bucików ze sztywną podeszwą, warto zakładać skarpetki z gumowym spodem, który dobrze izoluje od podłoża),
- Zabawy połączone z podrzucaniem i potrząsaniem dzieckiem,
- Nadopiekuńczość, nadmierna reakcja na wszelkie upadki dziecka – może to prowadzić do tego, że maluch będzie się obawiał podejmowania samodzielnych działań,
- Mówienie do malucha „zdziecinniałym” językiem,
- Reagowanie złością, gdy dziecko coś rozbije, rozsypie czy wyleje – zniechęca to do dalszych eksperymentów i poznawania świata,
- Zmuszanie dziecka do dzielenia się zabawkami,
- Niepozwalanie dziecku na pobrudzenie się podczas zabawy,
- Przykładanie nadmiernej wagi do ilości spożywanego przez dziecko jedzenia (o ile według pediatry jego rozwój przebiega prawidłowo),
- Zaniedbywanie nauki codziennego szczotkowania zębów,
- Stosowanie u dziecka zbyt dużej ilości kosmetyków.