Rozwój niemowlaka 8 miesiąc

W ósmym miesiącu niemowlę jest o wiele bardziej mobilne. Zwykle potrafi już sprawnie raczkować, dobrze radzi sobie także z siedzeniem i siadaniem. Nierzadko podejmuje też pierwsze próby samodzielnego stawania, choć najczęściej kończą się one upadkiem.

Rozwój fizyczny w 8 miesiącu

Na ósmy miesiąc przypada kolejny skok rozwojowy (32-37 tydzień). I faktycznie – niemowlę niemal z dnia na dzień nabywa nowe umiejętności. Problemów nie sprawia mu już siedzenie bez podparcia, choć czasem jeszcze może tracić równowagę – wówczas ratuje się, podpierając się z przodu obiema rączkami. Pozycja siedząca może stać się jego ulubioną, pozwala bowiem na oglądanie świata z całkiem nowej perspektywy, a przede wszystkim – umożliwia swobodną zabawę przy użyciu obu dłoni. Maluch już nie tylko z łatwością przekłada przedmiot z ręki do ręki, ale potrafi też trzymać dwie zabawki w obu dłoniach równocześnie i uderzać nimi o siebie. Najwięcej radości sprawia mu jednak upuszczanie przedmiotów czy wyrzucanie ich z łóżeczka i spoglądanie, gdzie upadną. Ośmiomiesięczne dziecko umie też samodzielnie siadać do siadu skośnego, a czasem nawet już do siadu prostego.

W ósmym miesiącu większość maluchów zwiedza mieszkanie, raczkując bądź czworakując. Choć część niemowląt potrzebuje jeszcze kilku tygodni, żeby szlifować te umiejętności i sprawnie zaczyna przemieszczać się w ten sposób dopiero w dziewiątym miesiącu.

Zazwyczaj musi upłynąć jeszcze trochę czasu, zanim dziecko stanie bez pomocy rodziców, trzymając się jedynie mebla czy szczebelków łóżeczka, ale niektóre brzdące już w ósmym miesiącu rwą się do przyjmowania tej pozycji. W trakcie takich ćwiczeń niemowlę będzie wielokrotnie upadać – a że jeszcze nie wie, jak robić to bezpiecznie, nierzadko bez żadnej kontroli nad swoim ciałkiem przewraca się na plecy (dopiero później nauczy się lądować na pupie).

Rozwój emocjonalno-intelektualny

Zazwyczaj w ósmym miesiącu ma miejsce kulminacja lęku separacyjnego (okres ten często nazywany jest „kryzysem ósmego miesiąca”). Niemowlę nie czuje się komfortowo w towarzystwie obcych osób, a gdy pozostanie z nimi samo, bez mamy, wybucha płaczem i tylko ona jest w stanie je uspokoić. Dlatego nie jest to dobry moment na zapoznawanie malucha z nianią czy oswajanie ze żłobkiem.

Brzdąc ma już swoje preferencje dotyczące zabawek: z łatwością zauważyć można, że niektóre spotykają się z większym zainteresowanie, a inne są całkowicie ignorowane. Dostrzega związki przyczynowo-skutkowe – rozumie, że trzeba przycisnąć guzik, aby coś zaczęło grać czy żeby się zaświeciło. Przewiduje następujące po sobie sytuacje – wie, że jeśli rodzic sadza je w krzesełku i zakłada śliniak, to nadchodzi pora posiłku, a gdy jest rozbierane i słyszy szum wody – czas na kąpiel. Maluch reaguje na imię, wyciąga rączki do bliskich osób. Potrafi wyrażać różne emocje, nie tylko lęk i strach, ale także radość, podekscytowanie, frustrację, niezadowolenie.

Ośmiomiesięczne dziecko uwielbia gaworzyć i wydawać z siebie różne dźwięki. Oprócz powtarzania „ma-ma”, „ba-ba” czy „ta-ta” (choć jeszcze słowa te nie odnoszą się do konkretnych osób), głośno się śmieje, piszczy, krzyczy. Potrafi zmieniać intonację „słów” – właśnie w tym miesiącu pojawia się umiejętność szeptania.

To dobry czas, aby nauczyć malucha znaczenia stwierdzenia „nie wolno”. Jeśli robi coś, co może być dla niego niebezpieczne, warto za każdym razem wyraźnie mu tego zakazywać. Choć, oczywiście, nie należy liczyć na to, że od razu maluch będzie brał sobie nasze zakazy do serca.

Dotychczas niemowlę dość łatwo się rozpraszało. W ósmym miesiącu wzrasta zdolność koncentracji uwagi. Maluch chwyta zabawkę, przygląda się jej dokładnie z każdej strony. Jeśli go zainteresuje, nie rzuca jej w poszukiwaniu kolejnej, lecz potrafi się nią bawić dłuższą chwilę.

Wzrok dziecka jest już bardzo dobrze rozwinięty. Nawet na pstrokatym dywanie dostrzega drobne przedmioty, dlatego w ciągu dnia powinno się kilkakrotnie skrupulatnie przeglądnąć podłogę, czy nie znajduje się na niej coś, co mogłoby zostać połknięte.

Pierwsze ząbki

Ośmiomiesięczne dziecko posiada już zwykle pierwsze ząbki, choć czasem trzeba poczekać na nie jeszcze kilka miesięcy. Jeśli jedynki się pojawiły, warto zakupić specjalną pastę i szczoteczkę dla niemowląt. Codzienne szczotkowanie nauczy malucha dbałości o higienę jamy ustnej i ustrzeże go przed próchnicą.

U niektórych brzdąców na skórze zagościć może wysypka o podłożu alergicznym – atopowe zapalenie skóry. Wciąż widoczne są naczyniaki płaskie, które zbledną dopiero po pierwszym roku życia. Drobne krostki na karku i plecach, które pokrywają skórę w cieplejsze dni, to potówki.  

U dzieci, nawet kilkuletnich, dochodzić może do tzw. bezdechu afektywnego, czyli zanoszenia się podczas płaczu. Jeśli epizody te powtarzają się często, warto skonsultować się z pediatrą.

Kiedy niemowlę zaczyna sprawnie przemieszczać się po mieszkaniu, a szczególnie gdy potrafi już siadać i stawać, trzeba spojrzeć na otoczenie z jego perspektywy. Konieczne może okazać się zrezygnowanie z obrusów, założenie blokad na szafki, przeniesienie środków chemicznych na wyższe półki, zabezpieczenie kantów mebli. Trzeba pamiętać, że maluch nie jest świadomy istniejących zagrożeń, nie wie np., że wraz z serwetką może ściągnąć kubek z gorącą herbatą.

Jeśli dotychczasowe szczepienia wykonane zostały zgodnie z kalendarzem, na ósmy miesiąc nie są przewidziane kolejne dawki.

Waga około 9 kg

W ósmym miesiącu maluch waży ok. 8,5-9 kg. Należy kontynuować rozszerzanie diety. Niemowlę powinno już jeść warzywa, owoce (z wyjątkiem cytrusów), dobrej jakości mięso i ryby, jajka, kleiki, kaszki z glutenem, deserki jogurtowe przeznaczone dla niemowląt (bezcukrowe). Warto pamiętać o dodawaniu do obiadku łyżeczki oleju (np. rzepakowego), który nie tylko jest źródłem kwasów omega, ale także umożliwia wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. W diecie nie może zabraknąć też smacznej i zdrowej kaszy jaglanej. Z pediatrą należy skonsultować suplementację witaminy D, którą zaleca się podawać co najmniej do ukończenia pierwszego roku życia.

Niemowlę w tym wieku nie powinno jeść wyłącznie rozdrobionych i rozgniecionych produktów („papek”). Warto podawać większe kawałki ugotowanych warzyw, np. brokuła czy kalafiora, które dziecko będzie mogło wziąć do rączki i gryźć. Można rozpocząć naukę picia z kubka-niekapka. Wielu logopedów odradza jednak korzystanie z niego ze względu na możliwość wystąpienia późniejszych problemów ze zgryzem. Alternatywą może być kubek bez ustnika, za to z przykrywką i silikonową membraną, która zapobiega wylewaniu się płynu, bądź zwykły kubeczek – w jego przypadku trzeba się jednak liczyć z rozlewaniem wody dookoła.

Jak się bawić?

Tym, co ośmiomiesięczne niemowlę lubi najbardziej, jest swobodne przemieszczanie się po pokoju. Na podłodze rozrzucić można jego ulubione zabawki, tak aby ćwiczył motorykę, próbując się do nich dostać. Z zainteresowaniem spotkają się zabawki interaktywne, np. pianinko. Ale warto zwrócić uwagę, aby wydawane przez nie dźwięki nie były zbyt głośne. Wciąż atrakcyjne będą też zabawki z metkami, misie, pozytywki czy lustro.

Codziennie warto wspólnie przeglądać z maluchem książeczki, których „treść” może stać się nieco bardziej skomplikowana – ciekawą propozycją są takie, które poświęcone są konkretnej grupie obiektów, np. zwierzętom, owocom i warzywom, przedmiotom codziennego użytku, ubraniom. Dziecko uczy się nie tylko ich nazw, ale także nabywa umiejętność kategoryzacji przedmiotów.

To też dobry moment, aby zakupić pierwszą piłeczkę i turlać ją do malucha, gdy siedzi. Dużo radości wywołają też zabawy polegające na chowaniu przedmiotów, np. pod pieluszką tetrową czy kocykiem, i pokazywaniu ich po chwili.

Najczęściej popełniane błędy

- Zbyt częste umieszczanie dziecka w chodziku (z chodzika najlepiej całkowicie zrezygnować),
- Zbyt częste stawianie niemowlaka przy szczebelkach łóżeczka czy meblach, gdy nie jest jeszcze na to gotowy,
- Podtrzymywanie dziecka pod pachami i „uczenie” chodzenia,
- Noszenie dziecka w nosidełku przodem do świata,
- Pozostawianie niemowlaka samego na brzegu łóżka czy stołu,
- Zabawy połączone z podrzucaniem i potrząsaniem dzieckiem,
- Trzymanie niemowlaka w krzesełku do karmienia przez zbyt długi czas, co ogranicza mu możliwość ćwiczenia zmiany pozycji,
- Podawanie dziecku do jedzenia wyłącznie produktów w postaci „papek”,
- Stosowanie u dziecka zbyt dużej ilości kosmetyków.

Dziecko powinno już umieć:

• samodzielnie siadać do siadu skośnego  
• pełzać i turlać się
• siedzieć przez dłuższą chwilę bez podparcia
• okazywać różnego rodzaju emocje
• wyciągać rączki w kierunku rodzica
• szeptać  

Dziecko może już umieć:

• raczkować i/lub czworakować
• stać i stawać, podtrzymując się mebla czy szczebelków w łóżeczku
• samodzielnie siadać do siadu prostego
• reagować na imię
• trzymać dwa przedmioty w obu dłoniach równocześnie i uderzać nimi o siebie

To powinno zaniepokoić:

• nie podejmuje prób przemieszczania się
• nie potrafi obracać się z brzucha na plecy
• nie próbuje przyjmować pozycji „na czworakach”
• podczas prób stawiania nie sprężynuje nóżkami, lecz mocno je prostuje i wbija stopy w podłoże
• nie gaworzy
• nie sięga po zabawkę, leżąc na brzuchu
• nie przekłada zabawki z ręki do ręki

 

Opracowała: mgr Małgorzata Przybyłowicz – Nowak