Jakie suplementy przyjmować w czasie ciąży?

Jesteś w ciąży i regularnie zażywasz kwas foliowy? To świetnie, bo folacyna zapobiega wadom cewy nerwowej dziecka. Ale o tym wie większość kobiet, nawet te które nigdy nie rodziły. Przyjmowanie kwasu foliowego stało się bardzo popularne, zalecają go wszyscy specjaliści. Ale zapewne zastanawiasz się nad innymi korzystnymi witaminami i mikroelementami. Kolorowe opakowania preparatów suplementacyjnych zachęcają bogatym składem, a ty przecież chcesz wspomóc rozwój swojego nienarodzonego dziecka. Ale uważaj, kobieta w ciąży powinna zażywać tylko to, co zalecił lekarz. Wbrew pozorom, wcale nie potrzebujesz większej ilości suplementów, niż do tej pory. Wręcz przeciwnie – ich nadmiar może zaszkodzić dziecku i negatywnie wpłynąć na przebieg ciąży.
Jeśli stosujesz zdrową i dobrze zbilansowaną dietę, dostarczasz swojemu organizmowi (i dziecku) odpowiednią ilość składników odżywczych. Jednak może to być trudne, zważywszy na częste wymioty i związane z tym unikanie pewnych pokarmów. Tymczasem niedobór ważnych witamin i minerałów podczas ciąży, może uwidocznić się zarówno w pierwszym roku życia dziecka, jak i w okresie dorosłym. Jeśli lekarz stwierdzi, że czegoś brakuje w twojej diecie, z pewnością zaleci ci przyjmowanie suplementów. Jednak nigdy nie rób tego na własną rękę, nie znając faktycznych niedoborów swojego organizmu i jego potrzeb.

Możesz spotkać się z nazwami: folacyna, folian, witamina B9. Nie jest syntezowany w organizmie, dlatego musisz dostarczać go wraz z pożywieniem lub w postaci suplementów. Przyczynia się do produkcji erytrocytów, reguluje funkcjonowanie układu nerwowego, pokarmowego i narządów płciowych. Jest konieczny w procesie tworzenia nowych tkanek i organów, we wczesnej ciąży ma ogromny wpływ na prawidłowe kształtowanie się mózgu i rdzenia kręgowego. Badania dowodzą, że folacyna znacznie ogranicza ryzyko wytępiania wad wrodzonych, np.  rozszczepu kręgosłupa i bezmózgowia. Lekarze zalecają dawkę 0.4 mg dziennie, ale jeśli w twojej rodzinie występują przypadki wad cewy nerwowej, powinnaś przyjmować dawkę 4 mg dziennie. Możesz go dostarczać zarówno w postaci preparatu, jak i w pożywieniu, nie bojąc się o jego przedawkowanie. Do pokarmów o dużej zawartości kwasu foliowego należą: szpinak, kapusta, brokuły, sałata, naturalny sok pomarańczowy, fasola, cykoria, groszek, szparagi, soczewica, ryż i kiełki pszenicy. Przyjmowanie kwasu foliowego warto rozpocząć już na miesiąc przed poczęciem i kontynuować aż do końca drugiego trymestru.

Kwas dokozaheksaenowy jest nienasyconym kwasem tłuszczowym z gatunku omega-3. Przyjmowanie go w czasie ciąży ma pozytywny wpływ na rozwój układu nerwowego dziecka i narządu wzroku. Ogranicza ryzyko porodu przedwczesnego oraz astmy u dziecka, zmniejsza też jego podatność na infekcje oddechowe. Lekarze rekomendują spożywanie przez cały okres ciąży 500 mg DHA dziennie, a jeśli kobieta jest zagrożona przedwczesnym porodem – aż  1000 mg.  Suplement kwasu DHA możesz zastąpić rybami morskimi i owocami morza, choć podczas ciąży kobiety zwykle nie mają na nie ochoty.

Choć niedobór tej witaminy jest związany z deficytem słońca w okresie jesienno-zimowym, sumplementację warto prowadzić przez cały rok. Okazuje się, że na jej niedostatek cierpi aż 100% kobiet ciężarnych  (także latem) i noworodków. Dlatego już od początku II trymestru aż do końca ciąży, przyjmuj od 800 do 1000  jednostek dziennie. Witamina D3 korzystnie wpływa na układ nerwowy dziecka i inteligencję. Ogranicza ryzyko wystąpienia astmy i zmniejsza podatność na infekcje.  Z kolei niedobór tej witaminy może mieć rozmaite skutki – od stanu przedrzucawkowego, po wystąpienie w przyszłości cukrzycy, chorób autoimmunologicznych i nowotworów. Według niektórych badań, znaczny niedobór witaminy D może mieć też związek z wystąpieniem nerwicy lękowej, psychoz, a nawet schizofrenii. Przyjmując w ciąży preparaty diety w witaminą D, inwestujesz w zdrowie dziecka zarówno fizyczne, ale i psychiczne.

Przyjmowanie suplementów tego pierwiastka przez okres całej ciąży jest nieodzowne do prawidłowego rozwoju układu nerwowego i kostnego u dziecka. Znaczny niedobór może skutkować ciężkim opóźnieniem intelektualnym i zahamowaniem rozwoju narządu ruchu. Według badań istnieje związek między niedostatkiem jodu w okresie wczesnej ciąży, a wystąpieniem u dziecka zespołu ADHD i autyzmu. Niedostarczanie organizmowi odpowiedniej ilości  jodu, może wywołać poronienie, dlatego przyjmuj go od pierwszych tygodni ciąży w ilości 150 mikrogramów dziennie pod postacią suplementu diety. Resztę (50 mikrogramów) spożywaj wraz z pokarmem – rybami i owocami morza, jodowaną solą kuchenną i wodą mineralną.

Niedobór żelaza wywołuje anemię, która z kolei może mieć bardzo groźne konsekwencje zarówno dla zdrowia matki, jak i dziecka. Jeśli występuje w I trymestrze ciąży, może spowodować poronienie, zaś w drugim – zwiększa ryzyko wystąpienia wad wrodzonych i hamuje rozwój płodu, może być przyczyną późniejszego obniżenia sprawności intelektualnej dziecka. Anemia nie służy również ciężarnej, dlatego powinnaś skonsultować się z lekarzem, gdy boli cię głowa, masz kłopoty z koncentracją i ciągle chce ci się spać. Jeśli anemia zostaje wcześnie wykryta, wystarczy wyrównanie poziomu żelaza za pomocą suplementów.

Jest bardzo ważny zwłaszcza podczas III trymestru, kiedy rozwija się szkielet u dziecka.  Pierwiastek ten, wraz z fosforem, buduje bowiem kościec i zęby. W razie niedoboru, płód pobiera wapń z kości matki, dlatego dbaj o jego prawidłową dzienną dawkę, czyli 1000mg. Poza tym, przyjmując wapń w ciąży, ograniczasz ryzyko przedwczesnego porodu i regulujesz zbyt wysokie ciśnienie krwi.

_{Opracowała: Mariola Kolary}